Cari açığın anlamı tamamen ekonomi ile bağlantılıdır. Cari açık verildiği takdirde, başka bir ülkeye bağımlı hale gelinir. Bu ülke sayısı bir olabileceği gibi birden fazla ülkeye bağımlı ve borçlu hale gelmek de mümkündür. Bu bağımlılık ve borçluluk durumunun oluşması ise o ülkenin ve / veya ülkelerin kaynaklarının kullanılmasına bağlıdır. Cari açık en basit hali ile bir bilançodur. Farklı bakanlıklar ve yetkili kurumlar tarafından yönetilen ve denetlenen cari açık unsuru, bir ülkenin ekonomisi hakkında önemli bilgiler veren bir terimdir.
Cari Açık Olunca Ne Olur?
Cari açığın neden olduğu problemler çok yönlüdür. Doğrudan ekonomi üzerinde olumsuz etkisi bulunan cari açığın olumlu etkileri de olabilir. Yatırım yapılması, borçların daha hızlı ödenmesi, ekonomik gelişme yaşanması, kaynakların doğru kullanılması gibi sonuçları da bulunur. Cari açığın tehlikeli olup olmadığı da tartışma konusudur. Ekonomistler tarafından sık sık tartışılan ve literatürde önemli bir yer kaplayan cari açık meselesinde birçok etken vardır. Carı açık oranı yüksek oldukça dış ülkelere olan bağımlılık ve dolayısı ile borç miktarı da artış gösterir.
Cari Açığa Neden Olan Kalemler Nelerdir?
Cari açık yaratan kalemler sektörlere göre de değişebilir. Cari açığın oluşmasına sebep olan sektörler olduğu gibi bütçe kalemleri de vardır. Bu bütçe ve hesap kalemleri doğru yönetilmediği takdirde ithalat ve ihracat birbirini desteklemez ve cari açık oluşur. Hisse senetleri ve borç senetleri olarak farklı gruplara ayrılan bu hesap kalemleri farklılık gösterebilir. Cari açığa neden olan hesap kalemleri, sektörler ve faktörler birbiri ile bağlantılıdır.
Cari Fazla Nedir?
Cari fazla terimi cari açığın tam tersi durumu anlatmak için kullanılan bir terimdir. İthal edilen mal ve hizmetler için ödenen tutarların, ihracatı karşılamaması durumunda cari fazla açığa çıkar. İhracat ile yapılan mal ve hizmetten elde edilen toplam gelirin ithalattan düşük olması cari açık yerine cari fazlaya neden olur. Cari fazlalık ise enflasyon oranları üzerinde etkilidir. Gelir ve gider miktarlarının, ithalat ve ihracatın birbirini desteklemesi gerekir. Aralarında fark olduğu takdirde ortaya birçok ekonomik sorun çıkar. Dolayısı ile her bir unsurun birbirini desteklemesi ve eşit olmaları önemlidir.
Cari Açığa Neden Olan Sektörler Hangileridir?
Cari açığa sebep olan sektörler her sene yapılan TÜİK araştırmaları ile ortaya çıkarılır. 2017 yılının verilerine bakıldığında cari açık verilmesine neden olan sektörler on üç kategoriden oluşur. Kimya ile başlayan bu sektörlerden en önemlisi akaryakıt ve makinedir. Bu üç sektörün cari açık oranı oldukça yüksektir. Ayrıca demir – çelik, ilaç, maden – doğal taş çalışmalarının yapıldığı sektörler de cari açığa sebep olmuştur. Alüminyum, gübre ve kağıt üretimi ile ilgilenen sektörler de 2017 yılında cari açık veren sektörler arasında yer almıştır. Ayrıca gemi ve kıymetli taşları ilgilendiren sektörlerde de yüksek oranda açık ortaya çıkmıştır. En düşük cari açık miktarı ise elektronik komponent sektöründe karşılaşılmıştır.
Cari Açığı Kapatmak için Neler Yapılabilir?
Cari açığı kapatma yollarının büyük bir maliyete neden olacağı söylenir. Cari açığı kapatmanın birçok yolu olsa da bu yollar çok uzun sürebilir ve maliyetinin yüksek olması nedeni ile ülkedeki vatandaşları da zora sokabilir. Artan vergi oranları, döviz kurlarının yükselmesi gibi nedenlerden dolayı da cari açığı kapatmak gittikçe zorlaşmaya başlamıştır. Cari dengeyi sağlayabilmek için yapılabilecekler şu şekilde sıralanabilir:
- İthal mal için olan talebin azalmasını sağlamak
- Ülke kaynaklarını daha verimli kullanmak
- Yerli üretimi ve yerli ürün tüketimini arttırmak
- Sabit kur kullanarak alım – satım dengesini sağlamak
Cari açığı kapatmanın öncelikli yolları olarak görülür.
Dış Ticaret Dengesi Nedir?
Dış ticaret dengesinin anlamı hizmetin ve malın eşit olduğu durumda kullanılan bir terimdir. Dış ticaret dengesi ihracatta her şeyin eşit olduğu anlamına gelir. İhracat yapıldığında elde edilen gelirin ve karın, ithalat esnasındaki giderler ile örtüşmesi dış ticaret dengesini oluşturur. Ödenen toplam para ya da bedelin herhangi bir sorun çıkarmadan, şeffaf bir şekilde ve kendiliğinden eşitlenebilmesi dış ticaret dengesi olarak anlatılır. Cari açık açısından da önemli olan dış ticaret dengesi, giderlerin ve gelirlerin eşit olması anlamına gelir.
Ayrıca Şahıs Şirketinde Neler Gider Gösterilebilir? Bilgilerine de bakabilirsiniz.