Kambiyo senedi ticari amaç ile kullanılan ve Türk Ticaret Kanunu kapsamında düzenlenen senetlerdir. Bu senetlerin farklı alt kategorileri bulunur ve her bir alt kategorinin farklı özellikleri vardır. Kambiyo senedi olarak sayılan senetler şunlardır:
- Poliçe
- Bono
- Çek
Bu üç öge de kambiyo senetleri olarak bilinir ve üzerinden işlem yapılır. Kambiyo senetleri, ticaret hukukuna ve kanunlarına bağlı olarak geliştirilmiştir. Bu kanunlar kapsamında yönetilen kambiyo senetleri, birçok farklı denetime tabi tutulmaktadır. Ticari iş olarak kabul edilen kambiyo senetleri sadece yetkililer tarafından düzenlenebilir. Kambiyo senetlerinin düzenlenmesinden sorumlu olan kişiler ve bu kişilerin sorumlulukları da ticaret kanunlarına göre belirlenir.
Kambiyo Senetlerinin Özellikleri Nelerdir?
Kambiyo senedinin özellikleri Türk Ticaret Kanunu çerçevesinde belirlenmiş ve her bir özelliği kanunda belirtilmiştir. Türk Ticaret Kanunu uyarınca belirlenen kambiyo senedinin özellikleri şu şekildedir:
- Uluslararası belgelerdir.
- Ödeme için senet ibrazı yapılması gerekir.
- Kefil olan kişiler de borcun ödenmesinden sorumludur.
- Kanun ile belirtilen emirlere uyulma zorunluluğu bulunur.
- Kambiyo senedini imzalayan kişi borcunu ödemek ile yükümlüdür.
- Kambiyo senedinde imza bağımsızlığı ilkesi bulunur.
Kambiyo senedinin özellikleri bu şekilde değişmektedir. Kambiyo senedi olarak kabul edilen poliçe, çek ve bono için de bu özellikler geçerlidir.
Kambiyo Ne Demektir?
Kambiyo kelimesi ticaret içerisinde kullanılan bir terimdir. Kelimenin kullanılmasında farklı anlamlar olsa da genel olarak ticari anlamı ile kullanılan bir kelimedir. Para yerine geçerli olan bir belge, doküman, evrak gibi anlamları bulunur. Türkçeye, İtalyancadan geçmiştir ve kökeni İtalyancadır. Kambiyo kelimesi ayrıca para yerine geçen belgenin bozdurulması, tahsil edilmesi ve kullanılması gibi anlamlara da sahiptir. Kambiyo senedi de çoğunlukla ticaret içerisinde bu anlamda kullanılan bir kavramdır.
Kambiyo Senetleri Nasıl Olur?
Kambiyo senedinin hazırlanması esnasında Türk Ticaret Kanunu esas alınır. Poliçe, çek ya da bono ise bunlara göre özel tasarı ve hazırlık yapılır. Kanunda ve yönergelerde belirtilen uygulamalar çerçevesinde kambiyo senetleri hazırlanır. Kambiyo senedinde yer alması gereken bilgiler şu şekildedir:
- Ödeme taahhüdünün yapılması gerekir. Herhangi bir şart olmadan ödeme yapılacağı belirtilir.
- Bedel ödenmesinin kabul edilmesi gerekir.
- Bedelin ya da tutarın ödeneceği kişinin ya da kurumun adı yer almalıdır.
- Ödemeyi yapacak olan kişinin adı – soyadı ve imzası yer almalıdır.
- Kefil isteniyor ise kefilin adı – soyadı ve imzası da bulunmalıdır.
- İmzalar, ıslak imza olmalıdır.
- İmzaların doğru yere atılması gerekir.
- Tanzim tarihinin belirtilmesi önemlidir.
Kambiyo Senetlerinin Ortak Özellikleri Nelerdir?
Kambiyo senetlerinin ortak özellikleri bulunmaktadır. Her ne kadar 3 farklı kategoriye ayrılsa da (bono, poliçe ve çek olmak üzere) her bir belgenin ortak özelliği bulunur. Belirlenen bu ortak özellikler şunlardır:
- Kıymetli evraklar olarak kabul edilirler.
- İlletten mücerret senet olarak bilinirler.
- Türk Ticaret Kanunu’na göre yönetilir, hazırlanır, denetlenir ve işlenirler.
- Emre yazılı senet türleridir.
- Alacaklının hakkını gösteren (alacak hakkı) belgelerdir.
- Islak imza kullanılması her üç belgede de zorunludur. Yeni nesil imza yöntem ve uygulamaları kabul edilmemektedir.
- Ödeme yapılmadığında İcra ve İflas Kanunu’na göre hareket edilir.
- Ödeme yapılmadığında icra işlemleri başlatılabilir ve alıcı yasal haklarına başvurarak hakkını almaya çalışabilir.
Kambiyo Senetlerinin Tahsil Edilme Yöntemi Nedir?
Kambiyo senetlerinin tahsil edilmesi senet üzerinde yer alan tarihe kadar yapılması gereken bir işlemdir. Son ödeme tarihinin gelmesine rağmen ödeme yapılmamış ise bu durumda alıcı yasal haklarını kullanmak için avukatına başvurabilir. Bir sonraki aşama olarak ise icra işlemlerinin başlatılması gerekecektir. Kambiyo senetlerinin tahsil edilme yöntemlerinden biri de banka üzerinden ödeme yapmaktır. Belirlenen vade içerisinde borçlunun, alıcıya ödeme yapması gerekmektedir. Bunu da bankacılık kanalları üzerinden gerçekleştirebilirler.
Kambiyo Senetlerine İtiraz Edilir Mi?
Kambiyo senedine itiraz edilmesi hukukta geçerli olan bir kalıp değildir. Kambiyo senedi sonucunda açılan kambiyo takip kararına itiraz etmek mümkündür. Bu itiraz, kambiyo senedi üzerinden borçlanan taraf yapmaktadır. Tebliğ gerçekleştikten sonra borçlu olan kişi itiraz dilekçesi sunabilir. İtiraz dilekçesi ıslak imza ile hazırlanarak bulunulan ilin ve / veya ilçenin görevli İcra Dairesine teslim edilmesi gerekir. Kambiyo senedi borcu ödenmediği takdirde ortaya çıkan yasal takibe itiraz etmek herkesin hakkıdır ve 5 gün içerisinde yapılması gerekir.
Sitemizden BKM Express Nedir? Bilgilerine de bakabilirsiniz.